Aften
Wat zijn aften? |
|||||
| Sommige mensen worden regelmatig geplaagd door pijnlijke zweertjes in de mond. Deze zweertjes, aften, komen zowel voor bij jongeren als bij volwassenen. De oorzaak is niet helemaal duidelijk, maar ze richten geen blijvende gezondheidsschade aan.
Aften zijn blaasjes of zweertjes in de mond met een doorsnede van drie tot vier millimeter. Het zijn grijswitte of dikke gele plekjes met een rode ontstoken rand. Aften verschijnen aan de binnenkant van de lippen, wangen of onder de tong. Ze bezorgen een stekende pijn tijdens het eten van zuur of heet voedsel. Sommige mensen voelen een afte van te voren aankomen. Ze herkennen het pijnlijke gevoel wat erbij hoort. Soms ziet ook het mondslijmvlies rood. |
|
||||
Hoe ontstaan aften? |
|||||
| Helaas is de oorzaak voor het ontstaan van aften onduidelijk. Vaak steken ze de kop op bij een verminderde lichamelijke weerstand, een slechte mondhygiëne, overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen of stress. Ze kunnen ontstaan door het bijten op de tong of op de binnenkant van de wang, maar ook bij het eten van heet voedsel. Soms zijn aften het gevolg van een scherp randje aan een tand of kies of een slecht passend kunstgebit. Aften ontstaan niet door een vitaminetekort. Dat is een misverstand. |
|
||||
Hoe lang duurt het voordat een afte verdwijnt? |
|||||
| Hoe groter het zweertje is, hoe langer de genezing ervan duurt. Na twee weken moet de afte verdwenen zijn. |  |
||||
Wat kunt u zelf doen tegen aften? |
|||||
| Blijft u van de aften af. Het stuk maken van de blaasjes verergert de klachten. Als u voorzichtig poetst en rustig eet, voorkomt u uitbreiding van de aften. Van sommige tandpasta’s en mondspoelmiddelen wordt beweerd dat ze effectief werken tegen aften, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor. |
|
||||
Wanneer moet u uw tandarts raadplegen bij aften? |
|||||
| Raadpleeg uw tandarts als de aften na twee weken niet zijn verdwenen. Vraag ook om advies als u er vaak last van heeft. Informeer uw tandarts als u het idee heeft dat uw aften ontstaan door scherpe randjes aan uw tanden en kiezen of een slecht passend kunstgebit. | |
||||
Zijn er geneesmiddelen tegen aften? |
|||||
| Er is geen geneesmiddel met een gegarandeerde werking. Om de pijn enigszins te verlichten kan de tandarts u een middel voorschrijven. Sommige mensen hebben baat bij ontsmettende mondspoelingen met chloorhexidine. Dat is een desinfecterend middel dat het aantal bacteriën in de mond vermindert. Om die reden kunnen de spoelingen een gunstige werking hebben op aften. Deze middelen versnellen de genezing echter niet. Bovendien kan het gebruik pijnlijk zijn. | |
||||
Zijn aften gevaarlijk voor de gezondheid? |
|||||
| Aften zijn soms uitermate pijnlijk, maar niet bedreigend voor de gezondheid. Alleen bij een combinatie van aften en hoge koorts kan er sprake zijn van een infectieziekte. Raadpleeg dan uw tandarts. | |
||||
Meer weten? |
|||||
| Download dan de gratis app GezondeMond. De app is beschikbaar voor Android en tablets en verkrijgbaar via Google Play. De app voor iPhone en iPad is te vinden in de App Store van iTunes. |
app GezondeMond
| app GezondeMond | |
| Kunt u de adviezen van uw tandarts of mondhygiënist allemaal onthouden? U hoorde iets over ragen en poetsen, maar wat zei uw zorgverlener ook al weer? In de tandartsstoel was het verhaal allemaal nog zo helder, maar eenmaal thuis, bent u de boodschap vergeten. Herkenbaar? Download dan nu de gratis app GezondeMond. De app is beschikbaar voor Android en tablets en verkrijgbaar via Google Play. U kunt de app voor iPhone en iPad ook vinden in de App Store van iTunes.
Praktische instructies en adviezen
De applicatie toont praktische instructies voor elektrisch en handmatig tandenpoetsen, het reinigen tussen de tanden en kiezen en het gebruik van mondspoelmiddelen. Bovendien geeft de app de juiste voedingsadviezen om de mond gezond te houden. Een handige poetstimer helpt u twee minuten en dus lang genoeg te poetsen. App GezondeMond gratis voor iedereen App geeft persoonlijk advies Heldere instructie met duidelijke plaatjes
Wetenschappelijk onderzoek basis van adviezen |
De overkappingsprothese
Een kunstgebit op pijlers |
|||||||||||||
|
U krijgt een overkappingsprothese. Dat is een grote verandering, want uw nieuwe prothese speelt een belangrijke rol bij het kauwen en spreken. Bovendien zijn uw kunsttanden erg belangrijk voor uw uiterlijk. Uw tanden zijn immers uw eerste blikvanger. Bij een ‘gewoon’ kunstgebit worden geen wortels van uw eigen tanden of kiezen gebruikt. Bij een overkappingsprothese wel. Deze werken als een soort pijlers onder het kunstgebit en geven uw gebit houvast en steun. |
|
||||||||||||
Slinken van de kaken bij een overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Ongeveer twintig procent van de Nederlandse bevolking van zestien jaar en ouder draagt een gedeeltelijk of een volledig ‘gewoon’ kunstgebit. Bijna eenderde deel van deze mensen heeft er problemen mee. Vaak past na verloop van tijd het kunstgebit niet goed meer. Dat komt meestal door het slinken van de kaken. Hierdoor ontstaat ruimte tussen het kunstgebit en de kaak. Het kunstgebit gaat dan steeds losser zitten. Als enkele wortels van uw tanden of kiezen behouden kunnen blijven, kan het slinken van uw kaken voor een groot deel worden voorkomen. De druk die ontstaat door het kauwen, wordt bij een ‘gewoon’ kunstgebit opgevangen door de tandeloze kaken. Bij een overkappingsprothese wordt die voor een belangrijk deel opgevangen door de pijlers onder het kunstgebit. Hierdoor slinken de kaken veel minder snel. |
|
||||||||||||
Hoe verloopt de behandeling voor een overkappingsprothese? |
|||||||||||||
| Voorbehandelingen Voordat de tandarts de overkappingsprothese kan maken, moet hij een aantal voorbereidingen uitvoeren, de zogenoemde voorbehandelingen. Het uitkiezen van de pijlers Het trekken van de kiezen De voorbehandeling van de pijlers |
|
||||||||||||
Het maken van de overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Afdrukken maken Een afdruk van uw kaak wordt gemaakt met behulp van een afdruklepel, gevuld met een speciaal afdrukmateriaal. In het tandtechnisch laboratorium wordt die afdruk met gips gevuld. Hierdoor ontstaat een gipsmodel. Hierop wordt een goed passende afdruklepel van kunsthars gemaakt. Met deze lepel wordt nóg een afdruk gemaakt om een nóg nauwkeuriger gipsmodel te krijgen. Hierop wordt uw overkappingsprothese gemaakt. Contact tussen boven- en onderkaak Tijdens een volgend bezoek bepaalt de tandarts de stand van uw boven- en onderkaak ten opzichte van elkaar. Hij bepaalt hoe de tanden en kiezen in de boven- en onderkaak contact met elkaar moeten gaan maken, zodat u goed met uw overkappingsprothese kunt kauwen. Kleur, stand en vorm van de kunsttanden Bent u tevreden over de kleur, de vorm en de stand van uw eigen tanden? Of misschien juist niet? Informeer uw tandarts hierover vóórdat de overkappingsprothese wordt gemaakt. Uw tandarts kan u hierin advies geven. Hij zal proberen zoveel mogelijk met uw wensen rekening te houden. De laatste fase Vóórdat de tandarts uw kunstgebit in uw mond kan plaatsen, moet hij nog twee dingen doen. Eerst slijpt hij de tanden en kiezen, die als pijlers voor de overkappingsprothese gaan fungeren, tot net boven het tandvlees af. Alleen de wortel van zo’n tand of kies blijft dus over. Het voorbehandelde kanaal sluit hij af met een vulling. Dan trekt uw tandarts de overige tanden die in uw mond zijn blijven staan. Direct daarop aansluitend plaatst hij de overkappingsprothese. U hoeft dus niet bang te zijn dat u enige tijd zonder tanden zult rondlopen. |
|
||||||||||||
De eerste dagen met de overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Nabloeden De eerste uren na het trekken van uw tanden kunnen de wonden nog een beetje nabloeden. Dat kan uw speeksel rood kleuren. Dit zal vrij snel ophouden. Dan neemt het speeksel ook weer de normale kleur aan. Dat betekent niet dat de wonden helemaal zijn genezen. De eerste 24 uur kunt u ook beter niet spoelen. Er vormen zich namelijk bloedstolsels in de wonden. Als u spoelt, laten die stolsels los en begint het bloeden opnieuw. Drinken mag wel. Er is een kleine kans dat het bloeden niet overgaat, ondanks de genomen voorzorgsmaatregelen. Waarschuw dan uw tandarts. Neem ook contact op als u pijn houdt. Neem in elk geval niet zomaar een pijnstiller. Sommige pijnstillers kunnen het bloeden juist verergeren. Spreek goed met uw tandarts af wat u de eerste 24 uur wel of niet moet doen. Uiterlijk Pijn |
|
||||||||||||
Wennen aan de overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Pas als u weer bij uw tandarts bent, mag de overkappingsprothese voor de eerste keer uit uw mond. Uw tandarts zal de wonden zonodig reinigen. Hij kan kleine correcties aan uw kunstgebit uitvoeren, waarmee hij de pijn aanzienlijk kan verminderen of wegnemen. Om uw mond te reinigen, kunt u het voorzichtig spoelen met lauw water. Daar kunt u eventueel een beetje zout in doen. U kunt daarvoor ook een bij de drogist verkrijgbaar mondspoelmiddel met chloorhexidine gebruiken, bijvoorbeeld Perio-Aid of Corsodyl. Spoelen met lauwe kamillethee kan ook heel goed. Na een paar dagen beginnen de wonden te genezen en zal de pijn verdwijnen. U zult dan langzaam aan uw overkappingsprothese wennen. Dat vraagt tijd. De een zal sneller wennen dan de ander. Heeft u er erg veel moeite mee? Vraag uw tandarts dan om advies.
Eten Praten |
|
||||||||||||
Regelmatig schoonmaken van de overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Als u uw overkappingsprothese uit mag doen, moet u deze en vooral de pijlers na elke maaltijd en voor het slapengaan goed reinigen. Op het kunstgebit maar ook eronder, op de pijlers en het slijmvlies waarop uw gebit rust: uw kaken, gehemelte en de overgang van de kaken naar de wangen, blijven gemakkelijk voedselresten achter. Als u deze niet verwijdert, ontstaan gaatjes in de pijlers en gaat het tandvlees rondom de pijlers ontsteken. Daardoor verliezen ze op den duur hun houvast, gaan ze los staan en kunnen pijn veroorzaken.
De overkappingsprothese Reinig uw prothese dagelijks met een bij de drogisterij of apotheek beschikbaar reinigingsmiddel. Volg daarbij de voorschriften van de fabrikant. Vraag eventueel uw behandelaar of mondhygiënist om advies. Leg uw kunstgebit sowieso één keer per week een nachtje in een reinigingsmiddel. Hiermee voorkomt u de vorming van tandsteen op uw kunstgebit. Borstel uw kunstgebit daarna goed en spoel het af met water. Leg uw kunstgebit nooit in heet water en gebruik zeker geen bleekwater of schuurmiddelen. Maak ook de pijlers en uw mond schoon |
|
||||||||||||
Doe uw kunstgebit ’s nachts uit |
|||||||||||||
| Uw kaken hebben een tijdje nodig om aan de overkappingsprothese te wennen. Laat uw kunstgebit de eerste week dan ook ’s nachts in uw mond. Daarna is het juist beter om het voor het slapengaan wel uit te doen. Op die manier geeft u ook uw kaken rust. Vindt u het vervelend om met een lege mond te slapen? Doe dan alleen uw ondergebit uit. Wilt u toch liever uw hele gebit dag en nacht dragen? Laat uw mond en kunstgebit dan minimaal één keer per half jaar door uw tandarts controleren. Heeft u het kunstgebit niet in uw mond? Bewaar het dan in een glas water. Ververs het water iedere dag. Uw kunstgebit kunt u ook in een glas gevuld met een reinigingsmiddel bewaren. Spoel uw kunstgebit altijd goed af met water voordat u het weer in uw mond plaatst. |
|
||||||||||||
Aanpassingen aan de overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Na enige tijd zult u het gevoel hebben dat uw kunstgebit iets losser zit. Dat klopt. De wonden zijn genezen, waardoor uw kaken iets zijn geslonken. Hierdoor is ruimte ontstaan tussen uw kaak en uw kunstgebit. Na ongeveer zes weken of liever nog iets langer, kan de tandarts uw kunstgebit aanpassen. Hij kan een nieuwe laag of ‘voering’ in uw kunstgebit aanbrengen, waardoor het weer steviger zit. In de meeste gevallen zult u dan uw kunstgebit één of twee dagen moeten missen. | |
||||||||||||
Eenmaal een overkappingsprothese, voor altijd klaar? |
|||||||||||||
| Na verloop van tijd bent u gewend aan uw nieuwe kunsttanden en -kiezen. Zo goed zelfs, dat het lijkt alsof ze er altijd zijn geweest. Maar dat blijft niet zo. Uw mond verandert omdat uw kaken slinken. Uw kunstgebit blijft wel even groot. Er ontstaat dus ruimte tussen uw overkappingsprothese en uw kaak, waardoor uw gebit op den duur losser gaat zitten. De kaken slinken bij een overkappingsprothese lang niet zo snel als bij een gewoon kunstgebit. Als uw overkappingsprothese niet goed meer past, kan die op sommige plaatsen op uw kaak zwaarder gaan drukken dan op andere. Dat kan pijn veroorzaken. Ga dan naar uw tandarts. Schuur of vijl niet zelf aan uw overkappingsprothese! In zo’n geval past uw tandarts uw kunstgebit aan. Hij kan er een nieuwe laag of ‘voering’ in aanbrengen, waardoor de overkappingsprothese weer steviger zit. |
|
||||||||||||
Controle bij uw overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Het is noodzakelijk dat u éénmaal per halfjaar voor controle naar uw tandarts gaat. Regelmatige controle is belangrijk om de pijlers gezond te houden. De tandarts controleert de pijlers, uw kaken en de overkappingsprothese. Bovendien kan hij u begeleiden bij het schoonhouden ervan. Ook kan hij mogelijk kleine mankementen aan de pijlers en de overkappingsprothese die u zélf niet direct opmerkt verhelpen. | |
||||||||||||
Extra voorzieningen bij een overkappingsprothese |
|||||||||||||
| Soms blijkt na verloop van tijd dat uw overkappingsprothese minder houvast heeft dan u had verwacht. Meestal kan uw tandarts dan extra voorzieningen aanbrengen. Zo kan hij bijvoorbeeld drukknopjes in de pijlers en in het kunstgebit maken. Of hij kan een andere (veel duurdere) methode hanteren. Dan maakt de tandarts gouden kapjes op de wortels, die hij door een staafje met elkaar verbindt. In het kunstgebit brengt hij een huls aan die precies over dit staafje past. Hierdoor kan het kunstgebit als het ware worden vastgeklikt. Dit systeem kan, net als de drukknopjes, aanzienlijk meer houvast geven aan de overkappingsprothese. In beide gevallen heeft u soms een geheel nieuwe overkappingsprothese nodig. |
|
||||||||||||
Gemakkelijke overgang naar een ‘gewoon’ kunstgebit |
|||||||||||||
| Een overkappingsprothese heeft in principe dezelfde vorm en afmetingen als een ‘gewoon’ kunstgebit. Daarom kan de overkappingsprothese, als de pijlers onverhoopt toch verloren gaan, eenvoudig worden veranderd in een ‘gewoon’ kunstgebit. Er is slechts een kleine aanpassing nodig. U hoeft dan niet zo lang te wennen aan dit aangepaste kunstgebit. Bovendien voelt het kunstgebit nog steeds vertrouwd aan. | |
||||||||||||
Meer weten? |
|||||||||||||
| Download dan de gratis app GezondeMond. De app is beschikbaar voor Android en tablets en verkrijgbaar via Google Play. De app voor iPhone en iPad is te vinden in de App Store van iTunes. |
Bleken
Bleek uw tanden altijd onder begeleiding van uw tandarts of mondhygiënist |
|||||||||
| Een wit en stralend gebit. Wie wil dat niet? Mooie witte tanden zijn populair en het aanbod om ze te krijgen is enorm. De reclames beloven hagelwitte tanden, vaak zelfs binnen een uur. Tanden wit maken met behulp van bleekbehandelingen kan in veel gevallen, maar niet altijd. Onveilige bleekprocessen kunnen schade aanbrengen aan uw gebit en mond. Overweegt u een bleekbehandeling? Kies dan voor een veilige en verantwoorde manier. Bleek uw tanden altijd onder begeleiding van uw tandarts of mondhygiënist. | |
||||||||
De kleur van uw tanden |
|||||||||
| De kleur van tanden en kiezen is bij iedereen verschillend. De een heeft wittere tanden dan de ander. Sommigen hebben gele, anderen zelfs bruine of grijzere tanden. Tanden en kiezen hebben sowieso niet allemaal dezelfde kleur. Soms wijkt de kleur van een enkele tand of kies sterk af van de rest.
Tanden en kiezen zijn opgebouwd uit tandbeen en glazuur. De kleur en de dikte van het tandbeen zijn vooral bepalend voor de kleur van de tand of kies. De oorspronkelijke kleur van het tandbeen is erfelijk bepaald. Het glazuur van tanden en kiezen is nagenoeg doorzichtig. De hoektanden hebben een dikkere laag tandbeen dan de overige tanden. Daarom zijn ze vaak geler. |
|
||||||||
Waardoor worden tanden donkerder? |
|||||||||
| Als kleurstoffen uit de voedings- en genotmiddelenindustrie in de tandplak (het wit-gelige laagje met bacteriën op tanden en kiezen) dringen, zien de tanden er donkerder uit. Dit gebeurt onder andere door het drinken van koffie, thee en rode wijn. Ook roken is een oorzaak van verkleuringen. Bovendien worden uw tanden donkerder naarmate u ouder wordt. De vorming van tandbeen gaat namelijk altijd door. De laag geelkleurig tandbeen wordt dus dikker. De glazuurlaag wordt juist dunner door slijtage. Ook kunnen op den duur barsten in het glazuur komen. Hierdoor dringen kleurstoffen uit voedsel en dranken nog makkelijker in de tand of kies. | |
||||||||
Witte tanden, ook voor mij? |
|||||||||
| Laat uw tandarts of mondhygiënist eerst uw gebit bekijken en beoordelen. Die moet vaststellen dat uw tanden gezond en vrij van gaatjes zijn en dat uw vullingen niet lekken. Daarna wordt de huidige kleur van uw tanden beoordeeld. Wat is de oorzaak van de verkleuring? Zijn er veel donkere vullingen in uw mond? Heeft u veel kronen en bruggen? Zijn ziekten of medicijnen de oorzaak? Zijn uw tanden goed schoon? Welke kleur zou goed bij u passen? Bleken is niet altijd de enige of beste oplossing. Uw tandarts of mondhygiënist zal beoordelen of bleken voor u zinvol is en of u het gewenste resultaat zult bereiken. Verkleuringen als gevolg van ziekten en medicijnen vragen vaak om een speciale behandeling. Raadpleeg hiervoor uw tandarts. |
|
||||||||
Bleekmethoden |
|||||||||
| Bleken van binnenuit bij ‘dode’ tanden Eerst maakt de tandarts de tand open. In de verkleurde dode tand brengt de tandarts een papje aan met een blekend middel. Dit papje heeft enkele dagen een blekende werking. Afhankelijk van het behaalde resultaat herhaalt de tandarts de behandeling één of verschillende keren. Uiteindelijk sluit hij de tand af met een definitieve vulling. Bleken van buitenaf bij ‘levende’ tanden Thuisbleken onder begeleiding van de tandarts of monghygiënist Bleken in de tandartspraktijk De hoge concentraties peroxide tasten de slijmvliezen (het tandvlees en wangen) aan. Daarom worden het tandvlees en de wangen bij deze methode goed beschermd. Nadat de tandvleesbescherming is verwijderd, blijkt soms toch lekkage te hebben plaatsgevonden. Hierdoor ontstaan witte ‘brand’plekken op het tandvlees, tong of lippen. Deze verdwijnen vanzelf binnen enkele uren. De aantasting van het glazuur is minimaal en vergelijkbaar met de effecten van de thuisbleekmethode. |
|
||||||||
Hoe lang duurt een bleekbehandeling? |
|||||||||
| De lengte van een bleekbehandeling hangt af van de bleekmethode. Bij de thuisbleekmethode duurt het meestal twee weken voordat u een gewenst resultaat bereikt. |
|
||||||||
Kunnen alle tanden en kiezen worden gebleekt? |
|||||||||
| Tijdens een bleekbehandeling kleuren vullingen, facings (een schildje van porselein of composiet), kronen en bruggen niet mee. Een bleekbehandeling voor die tanden of kiezen heeft dus geen zin. Bezoek daarom uw tandarts of mondhygiënist vóórdat u uw tanden laat bleken. Bespreek uw wensen en vraag of het door u gewenste resultaat haalbaar is. | |
||||||||
Is thuisbleken onder begeleiding van de tandarts of mondhygiënist schadelijk voor mijn tanden? |
|||||||||
| Onderzoek heeft aangetoond dat het buitenste deel van het glazuur direct na het bleken tijdelijk iets minder hard is. Het zuur in de bleekgel tast het glazuur licht en oppervlakkig aan. Het nadeel is vergelijkbaar met de schade aan een tand die enige tijd in contact is geweest met frisdrank. Deze veranderingen van het glazuur herstellen, zodra het glazuur in contact komt met speeksel. Spoel uw mond direct na het bleken met een fluoride spoelmiddel. Thuisbleken onder begeleiding van uw tandarts of mondhygiënist heeft, indien u de aanwijzingen opvolgt, geen blijvende nadelige gevolgen. |
|
||||||||
Kan ik tijdens de bleekbehandeling alles eten en drinken? |
|||||||||
| Door het bleken, wordt het glazuur van de tanden en kiezen iets poreuzer. Dat is tijdelijk. Het glazuur herstelt zich weer. Tijdens de behandeling met de bleeklepel kunnen bepaalde etenswaren en dranken het resultaat nadelig beïnvloeden. Voorbeelden daarvan zijn koffie, thee, rode wijn, koolzuurhoudende frisdranken, citrusvruchtensap en kleurstof bevattende etenswaren (zoals vruchtenjam). Tijdens de behandeling is het gebruik van deze producten, evenals roken, af te raden. |
|
||||||||
Is zelf bleken veilig? |
|||||||||
| Zelf bleken kan onveilig zijn. In sommige winkels en vooral via internet zijn diverse bleekproducten te koop. Deze producten zijn niet specifiek voor uw gebit gemaakt. Als een bleeklepel niet goed om uw tanden en kiezen past, kan het blekende middel (waterstofperoxide) op uw tandvlees terechtkomen. Dat kan pijn veroorzaken en schade aanrichten. Veel producten werken niet goed of bevatten (te) hoge concentraties peroxide. Als u uw tanden wilt bleken, doe dat dan altijd onder begeleiding van uw tandarts of mondhygiënist. |
|
||||||||
Welk resultaat zal het bleken opleveren? |
|||||||||
| Het bleekresultaat verschilt voor iedereen. De basiskleur van uw tandbeen bepaalt voor een belangrijk deel het uiteindelijke resultaat. En die basiskleur is bij iedereen anders. Het bleekresultaat is soms niet blijvend. In een aantal gevallen komt de verkleuring na een paar jaar weer terug. De vorming van tandbeen gaat namelijk gewoon door. Ook gebleekte tanden zullen, net zoals niet-gebleekte tanden, op den duur verkleuren door veroudering. Dit proces gaat sneller als u rookt of bepaalde voedingsstoffen veel gebruikt. Het effect van langdurig of herhaald bleken op het tandweefsel is niet helemaal bekend. |
|
||||||||
Kan ik met whitening tandpasta’s mijn tanden witter maken? |
|||||||||
| De werking van tandpasta's die uw tanden witter maken is wetenschappelijk niet aangetoond. Maar whitening tandpasta’s kunnen uw tanden wel beter schoonmaken. En schonere tanden lijken witter. | |
||||||||
Meer weten? |
|||||||||
| Download dan de gratis app GezondeMond. De app is beschikbaar voor Android en tablets en verkrijgbaar via Google Play. De app voor iPhone en iPad is te vinden in de App Store van iTunes. |
De plaat- of frameprothese
Als een of meer tanden moeten worden vervangen |
|||||||||
| Een plaat- of frameprothese, ook wel partiële prothese genoemd, is een vervanging van een of meer tanden of kiezen. Een goede oplossing als uw verloren tanden of kiezen niet door een brug, kroon of implantaat worden vervangen. De prothese kunt u uit de mond nemen. Bruggen, kronen en implantaten niet. Die zitten vast in de mond. |
|
||||||||
De plaatprothese |
|||||||||
| De plaatprothese is gemaakt van een roze, tandvleeskleurige kunsthars. Daarin zijn de kunsttanden en kiezen verankerd. De gehele plaatprothese rust op het slijmvlies van de mond. Deze zit eventueel met ankertjes vast aan overgebleven tanden of kiezen. |
|
||||||||
De frameprothese |
|||||||||
| De frameprothese is gemaakt van metaal. Op het metaal is een tandvleeskleurige kunsthars aangebracht. Daarop zitten de kunsttanden of -kiezen. De frameprothese rust vooral op een deel van de overgebleven tanden of kiezen. Afhankelijk van het ontwerp rust de frameprothese ook meer of minder op het slijmvlies. De tandarts kan de frameprothese op twee manieren bevestigen. Of met metalen ankertjes die om enkele tanden of kiezen klemmen of met een soort slotje. Bij een slotje wordt de ene kant vastgemaakt aan een kroon, tand of kies en de andere kant zit vast aan de frameprothese. De frameprothese kunt u op die manier in het slotje schuiven. Het slotje zit doorgaans aan de binnenkant van de tanden en kiezen en is dus niet vanaf de buitenkant zichtbaar. Ankertjes zijn vaak wel enigszins zichtbaar. |
|
||||||||
Verschillen tussen de plaat- en frameprothese |
|||||||||
| Een plaatprothese is goedkoper dan een frameprothese, maar kent dan ook nadelen. Aangezien de plaatprothese geheel op uw tandvlees steunt, kan dat makkelijk tot tandvleesproblemen leiden. Uw tandvlees moet namelijk de kracht veroorzaakt door het kauwen, opvangen. Ook blijft voedsel gemakkelijk onder de plaatprothese zitten. Dat leidt sneller tot ontstekingen van het tandvlees. De frameprothese steunt voor een groot deel op uw overgebleven tanden en kiezen en in mindere mate op het tandvlees. Daardoor vangen uw natuurlijke tanden en kiezen de kauwkrachten op en wordt het tandvlees meer ontzien dan bij een plaatprothese. Welke voor u het meest geschikt is, verschilt per persoon. De keuze maakt u in overleg met uw tandarts. | |
||||||||
Het maken van een plaat- of frameprothese |
|||||||||
| Afhankelijk of uw tandarts een plaat- of frameprothese aanbrengt, beslijpt hij de tanden of kiezen soms of bewerkt hij ze op een andere manier. Daarna maakt hij afdrukken van uw kaken. Dat gebeurt met behulp van een afdruklepel, gevuld met een speciaal afdrukmateriaal. In het tandtechnisch laboratorium wordt die afdruk met gips gevuld. Hierdoor ontstaat een gipsmodel. Hierop wordt een goed passende afdruklepel van kunsthars gemaakt. Met deze lepel wordt nóg een afdruk gemaakt om een nóg nauwkeuriger gipsmodel te krijgen. Hierop wordt uw plaat- of frameprothese gemaakt. In totaal heeft u vijf of zes tandartsbezoeken nodig voor het op maat maken van de plaat- of frameprothese. Alles bij elkaar neemt het ongeveer vijf weken in beslag. Voor de frameprothese duurt het op maat maken meestal enkele weken langer. | |
||||||||
De eerste dagen met een plaat- of frameprothese |
|||||||||
| Een paar dagen nadat de tandarts de plaat- of frameprothese in uw mond heeft geplaatst, controleert hij de pasvorm. U praat wellicht nog een beetje onwennig als u de prothese net draagt. Sommige klanken klinken een beetje anders. Dit is normaal en gaat vanzelf over. U moet gewoon even aan de plaat- of frameprothese wennen. Blijven er klachten bestaan? Neem dan contact op met uw tandarts. Als uw prothese goed zit, zal de tandarts deze controleren tijdens de halfjaarlijkse controle. | |
||||||||
Reinigen van een plaat- of frameprothese |
|||||||||
| Vooral onder uw plaat- of frameprothese kunnen veel etensresten blijven zitten. Reinig uw prothese na iedere maaltijd dan ook goed met een speciale protheseborstel, bijvoorbeeld van Lactona of Oral-B, en water. Gebruik géén tandpasta. Die kan te veel schuren. Reinig ook het slijmvlies onder uw plaat- of frameprothese (uw kaak, gehemelte en de overgang van de kaak naar de wangen) en poets uw eigen gebit zorgvuldig. Gebruik hiervoor een gewone zachte tandenborstel met fluoridetandpasta. Besteed extra aandacht aan het verwijderen van tandplak. Vooral op die tanden en kiezen waarop uw prothese steunt. Uw tandarts of mondhygiënist kan u hierover informeren.
Reinig uw kunstgebit dagelijks met een bij de drogisterij of apotheek beschikbaar reinigingsmiddel. Volg daarbij de voorschriften van de fabrikant. Vraag eventueel uw behandelaar of mondhygiënist om advies. Leg uw kunstgebit sowieso één keer per week een nachtje in een reinigingsmiddel. Hiermee voorkomt u de vorming van tandsteen op uw kunstgebit. Borstel uw kunstgebit daarna goed en spoel het af met water. Leg uw kunstgebit nooit in heet water en gebruik zeker geen bleekwater of schuurmiddelen. |
|
||||||||
Moet ik de plaat- of frameprothese ’s nachts uit doen? |
|||||||||
| Sommige mensen knarsentanden in hun slaap of drukken de kiezen stevig op elkaar. Dat kan een onnodige druk geven op de plaat- of frameprothese en het tandvlees. Daarnaast herstelt het tandvlees 's nachts beter als u de prothese uitdoet. Overleg met uw tandarts wat u het beste kunt doen. Heeft u de prothese niet in uw mond? Bewaar deze dan in een glas water. Ververs het water iedere dag. U kunt de prothese ook in een glas gevuld met een reinigingsmiddel bewaren. Spoel de prothese altijd goed af met water voordat u het weer in uw mond plaatst. |
|
||||||||
| Meer weten? | |||||||||
| Download dan de gratis app GezondeMond. De app is beschikbaar voor Android en tablets en verkrijgbaar via Google Play. De app voor iPhone en iPad is te vinden in de App Store van iTunes. |
